شرکت دانش‌بنیان، شرکت یا مؤسسهٔ خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش، کاربرد نوآوری و تجاری‌سازی نتایج حاصل از تحقیق و توسعه در حوزهٔ فناوری‌های برتر، با ارزش افزوده فراوان و براساس معیارهای موردنظر قانون تأسیس می‌شود.
شرکت‌های دانش‌بنیان بر پایهٔ دانش و فناوری فعالیت می‌کنند و محصولات و خدمات آنها مبتنی بر دانش و فناوری است. این شرکت‌ها نقش مهمی در توسعهٔ اقتصاد دانش‌محور و نوآوری ایفا می‌کنند.
شرایط تشخیص شرکت‌های دانش‌بنیان
شرکت‌ها و مؤسسات برای تشخیص دانش‌بنیان بودن، باید از کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش‌بنیان تحت نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تأییدیه دریافت کنند. این کارگروه بر اساس معیارهای زیر، شرکت‌ها و مؤسسات را تشخیص می‌دهد:
- میزان استفاده از دانش و فناوری در محصولات و خدمات شرکت
- میزان ارزش افزودهٔ محصولات و خدمات شرکت
- میزان تجاری‌سازی محصولات و خدمات شرکت
- میزان اشتغالزایی شرکت
مزایای شرکت‌های دانش‌بنیان
شرکت‌های دانش‌بنیان از مزایای مختلفی برخوردار هستند، از جمله:
- حمایت‌های مالی و معافیت‌های مالیاتی
- دسترسی به امکانات و خدمات زیرساختی
- آموزش و توسعه مهارت‌های کارآفرینی
- شبکه‌سازی با سایر شرکت‌های دانش‌بنیان
نمونه‌هایی از شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران
در ایران، شرکت‌های دانش‌بنیان مختلفی در حوزه‌های مختلف فناوری فعالیت می‌کنند. برخی از نمونه‌های این شرکت‌ها عبارتند از:
- شرکت دانش‌بنیان آرمان‌پردازان فن‌آوران سینا (آی‌سینا): این شرکت در زمینهٔ فناوری اطلاعات و ارتباطات فعالیت می‌کند.
- شرکت دانش‌بنیان نگین زیست‌فناوری نیکان: این شرکت در زمینهٔ زیست‌فناوری فعالیت می‌کند.
- شرکت دانش‌بنیان توس‌روپت پیشرو: این شرکت در زمینهٔ انرژی‌های تجدیدپذیر فعالیت می‌کند.
- شرکت دانش‌بنیان گام‌پارس علم و صنعت: این شرکت در زمینهٔ فناوری‌های نوین صنعتی فعالیت می‌کند.
- شرکت دانش‌بنیان فناوران سلامت مهرگان: این شرکت در زمینهٔ تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کند.
نتیجه‌گیری
شرکت‌های دانش‌بنیان نقش مهمی در توسعهٔ اقتصاد دانش‌محور و نوآوری ایفا می‌کنند. این شرکت‌ها با استفاده از دانش و فناوری، محصولات و خدمات جدیدی را تولید می‌کنند که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی مردم و رشد اقتصادی کمک کند.